تاریخچه آب روستای روچی ,چگونگی آبیاری باغ ها و تقسیم آب بین کشاورزان(چکنه ها)   (مطالب ازآرشیو)

آب روستا از محل های مختلفی از قبیل قنات و کاریز و چشمه های فصلی در زمستان تامین می شود که بزرگترین قنات آن معروف به قنات کال شرونه است این قنات در تمام فصول آب دهی دارد که بیشترین آبدهی آن در زمستان است و محل های تامین آب این قنات از جذب شدن و ته نشین شدن آب سد روستا است. قنات دیگر آن حدودا با فاصله دو کیلومتری از قنات شرونه و در کنار آبشار روستا است چون آب این قنات از محل معینی در پشت آبشار بنام تک پهمده تامین می شود به نام قنات تک پهمده معروف است چشمه اصلی که بیشتر آب روستا از آنجا تامین می شود در بالاتر از سد معروف به چشمه درخت جوز(گردو) مد حسن (محمد حسن) می باشد که توسط کانال باریکی به قنات کال شرونه  وصل می شود از آنجا به وسیله کانال به قنات تک پهمده و بعد به کاریز کنار آبشار و از آنجا به کاریز مرضا(محمد رضا) بعد از طی مسیر داخل کانال بزرگی شده و به طرف روستا جهت استفاده مردم سرازیر می شود. لازم به ذکر است که مهمترین آبی که غیر از آب های ذکر شده وجود دارد و دورتر از همه قنات ها و چشمه ها می باشد توسط جهاد کشاورزی از طریق لوله به منبعی  در یک کیلو متری روستا روی تپه ای بلند منتقل شده که منبع اصلی تامین آب آشامیدنی مردم روستا می باشد. وبحمدالله این چشمه دارای آب شیرین, گوارا و فراوانی می باشد که خشک سالی های اخیر چندان تغییری روی آن نداشته است.بعد از رسیدن آب از طریق منابع ذکر شده به داخل روستا نوبت به تقسیم  و چگونگی استفاده مردم از آن می رسد:در وسط روستا (پای چنار) خانه کوچکی است که به خانه فنجان معروف است که این محل در حدود یک قرن پیش ساخته شده که طی بهسازی های اخیر روستا خراب شده و خانه دیگری نزدیک به همان مکان احداث شده است که تقسیم آب در آنجا صورت می گیرد.تقسیم آب در چهارده روز انجام می شود که اولین روز آن سرمدار است و به همین ترتیب تا چهارده روز به نام های : دیم – سیم- چهارم – پنجم و...وسیزدهم می باشد. لازم به توضیح می باشد که یک روز هم به نام فرخیز می باشد که این روز توسط شورا در مواقعی که شورای روستا برای اهداف احتیاج به کمک مالی دارد اعلام می شود و مردمی که نیاز به آب دارند با خرید آب و پرداخت وجه آن به شورا در عمران و بهسازی روستا سهیم می شوند.ضمنا هر روز تقریبا 205 فنجان و هر فنجان معادل 7 دقیقه است. که این آب ها در زمان قدیم بین مردم روستا تقسیم شده و از آن به بعد سهم هر نفر(هر فنجان ) قیمت گذاری و قابل داد و ستد بوده است.این چهارده شبانه روز توسط چهارده نفر اداره (داوری تقسیم آب) می شود که به آن ها مولف می گویند که از هر روز مولفی آنها چند فنجان به عنوان حق الزحمه مولفی از آب های همان روز تعلق می گیرد.منظو از فنجان ظرف مسی مشخص و مندرجی است که به شش دانگ تقسیم شده است این ظرف مسی که ته آن سوراخ است را در داخل ظرفی بزرگتر و پر آب می گذارند و به تدریج آب از سوراخ وارد فنجان شده و حدودا 7 دقیقه طول می کشد تاظرف پر آب شود و مولف هم که کنار آن نشسته است با هر بار پر شدن فنجان از سنگ هایی که به تعداد فنجان های آب کشاورز کنار کذاشته یکی را برداشته و در طرف دیگر ظرف به نشانه تمام شدن یک فنجان قرار می دهد و دو باره فنجان را از داخل ظرف برداشته و روی آب قرار می دهد که متاسفانه یا خوشبختانه با پیشرفت علم و تکنولوژی امروزه این کار توسط مولف بوسیله ساعت انجام می شود.

                                                                             گردآوری به کمک آقای حسین معصومیان